Η «ΠΤΗΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ» ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Η ιδέα της πτήσης δεν ήταν δυνατό να μην ενυπάρχει κατά κάποιον τρόπο ανάμεσα στους μύθους και στους θρύλους για τα κατορθώματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μιας ιστορικής μορφής που έγινε εθνικός ήρωας πολλών λαών, κυρίως όχι την περίοδο κατά την οποία έδρασε αλλά αργότερα. Η προσωπικότητά του ήταν τόσο καταλυτική, τόσο άμεσα αφομοιωτική, ώστε λαοί τους οποίους «κατέκτησε» με τον στρατό του τον έχουν κάνει ήρωα και θεό τους. Η ακτινοβολία δε που άσκησε ήταν τόσο μεγάλη που διαφοροποίησε απόψεις και πεποιθήσεις πολλών λαών.
ΕΞΙΣΟΥ μεγάλη και έντονη υπήρξε η επίδραση της προσωπικότητας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Περσία, απόηχο της οποίας διαπιστώνουμε, 1.300 χρόνια αργότερα, στη λογοτεχνική περσική παράδοση για το διαστημικό ταξίδι, γεγονός που έλκει την καταγωγή του από τη φανταστική πτήση του Αλέξανδρου που αναφέρει ο Καλλισθένης στο έργο του Πράξεις Αλεξάνδρου. Ο Καλλισθένης, που επιχείρησε, και κατόρθωσε, να παρουσιάσει τον Αλέξανδρο ως μια προσωπικότητα που άλλαξε την Ιστορία χωρίς κάποια θεϊκή παρέμβαση, έδωσε την ευκαιρία στην εμφάνιση του Ψευδο-Καλλισθένη (του γνωστού και ως Αισώπου), ενός συγγραφέα μεταγενέστερου (3ος-4ος μ.Χ. αιώνας), του οποίου δεν γνωρίζουμε την ταυτότητα. Ο Ψευδο-Καλλισθένης, στηριζόμενος σε ιστορικά έργα της εποχής του Αλέξανδρου, όπως το Πράξεις Αλεξάνδρου, του ιστορικού Καλλισθένη, επίσημου ιστοριογράφου του Αλέξανδρου, το Βασίλειοι εφημερίδες, που είχαν συνταχθεί από τον αρχιγραμματέα της Αυλής σύμφωνα με τα περσικά έθιμα που είχε εισαγάγει ο Αλέξανδρος, το έργο Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, γραμμένο από τον Πτολεμαίο Α΄, καθώς και κάποια άλλα, συνέταξε το δικό του έργο που γνωρίζουμε και ως Παραμύθι του Μεγ’ Αλέξαντρου ή ο Μύθος του Αλεξάνδρου. Στην Ελλάδα το γνωρίζουμε ως Η Φυλλάδα του Μεγ’ Αλέξαντρου από τη γνωστή έκδοση του Α. Α. Πάλλη το 1935, ενώ μια πρόσφατη έκδοση του Κώδικα 5 του ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας το ονομάζει Το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου.
Στα εισαγωγικά σχόλια της τελευταίας έκδοσης διαβάζουμε τα εξής:
«...Ακόμη και κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Μακεδόνας βασιλιάς ήταν μια μορφή μύθου και φαντασίας· κυκλοφορούσαν απίστευτες ιστορίες για τις περιπέτειές του σε μακρινές χώρες, πέρα από τα όρια του τότε θεωρούμενου ως πολιτισμένου κόσμου. Κάποτε μεταξύ 3ου αι. π.Χ. και 3ου αι. μ.Χ. οι ιστορίες αυτές αποτέλεσαν τη βάση μιας φανταστικής διήγησης της ζωής του Αλέξανδρου, που είναι γνωστή ως Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου. Δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο συγγραφέας αυτού του κειμένου, αλλά επειδή αργότερα αποδόθηκε λανθασμένα στον ιστορικό Καλλισθένη από την Όλυνθο, που συνόδευε τον Αλέξανδρο στις εκστρατείες του, αποκαλούμε τον συγγραφέα Ψευδο-Καλλισθένη. Η τεράστια δημοτικότητα του κειμένου μαρτυρείται από το γεγονός ότι μεταφράστηκε σε όλες τις σημαντικές γλώσσες, μεταξύ άλλων στη λατινική, την αρμενική, τη συριακή, την κοπτική, την αιθιοπική, τη σερβική, την αγγλική, τη γαλλική, τη γερμανική και την εβραϊκή».
Σύμφωνα με μία από τις περιγραφές αυτών των φανταστικών περιπετειών του, ο Αλέξανδρος κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη χώρα των Μακάρων επιχείρησε να εξερευνήσει τους ουρανούς και για τον σκοπό αυτόν διέταξε να συλλάβουν δύο τεράστια όρνεα της περιοχής, τα οποία «... προσέταξεν μη φαγείν βρώματα μέχρι τριών ημερών· τη δε τρίτη ημέρα προσέταξε κατασκευασθήναι ξύλον όμοιον ζυγώ και τούτο προσδεθήναι εν τοις τραχήλοις αυτών. Είτα ελθών αυτός εν τω μέσω του ζυγού εκράτησε το δόρυ ωσεί πήχυν το μήκος, έχον επάνω ήπαρ. Ευθύς ουν αναπτάντα τα όρνεα του φαγείν το ήπαρ, ανήλθε μετ’ αυτών ο Αλέξανδρος εν τω αέρι εις ύψος. Πάνυ δε έτρεμε διά την του αέρος ψυχρότητα την εκ των ορνέων εκείνων γεγενήμενην. Είτ’ ευθύς συναντά αυτόν πετεινόν ανθρωπόμορφον, και λέγει αυτώ: “Αλέξανδρε, τα επίγεια μη γινώσκων, πώς τα ουράνια καταλάβειν επιζητείς; Υπόστρεψον ουν διά τάχους επί την γην, μήπως όρνεοις τούτοις κατάβρωμα γενήση. Και πάλιν φησί, πρόσχες επί την γην κάτω”. Ο δε Αλέξανδρος μετά φόβου προσείχε, και ιδού είδεν ότι όφις μέγας κύκλω, μέσον δε του όφεως άλων. Και λέγει αυτώ ο συναντήσας “Γινώσκεις τι ταύτα: η άλων εστίν ο κόσμος, ο δε όφις η θάλασσα η κυκλούσα την γην”. Αυτός δε υποστρέψας την βουλή τής άνω προνοίας κατήλθεν επί την γην μακρόθεν του στρατοπέδου αυτού οδόν ημερών επτά».